Hướng dẫn cách phân biệt sơn nước và sơn dầu

Trong xây dựng và trang trí nội thất, sơn là một trong những vật liệu không thể thiếu, góp phần bảo vệ và làm đẹp bề mặt công trình. Trong đó, sơn dầu và sơn nước là hai loại phổ biến, chúng sở hữu những đặc trưng riêng biệt về thành phần, tính chất và ứng dụng. Tìm hiểu thêm về hai loại sơn này để có lựa chọn phù hợp khi hoàn thiện “tổ ấm” của mình bạn nhé!

Sơn dầu là gì?

Sơn dầu là một loại sơn được làm từ bột màu (pigment) trộn với dầu khô (thường là dầu lanh, dầu củ túc hay dầu óc chó) làm chất kết dính. Nó khô chậm qua quá trình oxy hóa, tạo ra bề mặt mịn, bền và có độ bóng tự nhiên. Sơn dầu được sử dụng rộng rãi trong hội họa, đặc biệt trong các tác phẩm mỹ thuật, nhờ khả năng pha màu linh hoạt, tạo hiệu ứng ánh sáng và độ sâu. Ngoài ra, nó cũng được dùng trong trang trí nội thất hoặc sơn đồ gỗ, nhưng cần lưu ý về mùi mạnh và thời gian khô lâu.

Sơn dầu có bề mặt bóng, không thấm nước

Sơn nước là gì?

Sơn nước là loại sơn gốc nước, thường được pha loãng bằng nước, có thành phần chính là nhựa acrylic hoặc nhựa vinyl, kết hợp với bột màu và các chất phụ gia. Nó được sử dụng chủ yếu để sơn tường, trần nhà, hoặc các bề mặt bê tông, thạch cao trong trang trí nội thất và ngoại thất.

Sơn nước khô nhanh, dễ thi công, ít mùi, thân thiện với môi trường và an toàn cho sức khỏe. Nó có khả năng chống thấm, chống bám bẩn, chống nấm mốc và bền màu theo thời gian. Sơn nước cũng đa dạng về màu sắc, độ bóng (bóng, mờ, bán bóng) và phù hợp với nhiều điều kiện thời tiết, giúp bảo vệ và tăng tính thẩm mỹ cho bề mặt được sơn.

Sơn nước dùng để sơn tường, trần nhà

So sánh sơn dầu và sơn nước

Tiêu chí

Sơn dầu

Sơn nước

Thành phần

Bột khô sắc tố (pigment) được nghiền kỹ với dầu lanh, dầu củ túc hay dầu óc chó

Gốc nước, chủ yếu chứa nhựa acrylic hoặc vinyl, bột màu và chất phụ gia.

Bề mặt sử dụng

Chủ yếu cho sắt thép, kim loại, gỗ.

Chủ yếu cho tường, trần nhà, bê tông, thạch cao (nội thất và ngoại thất).

Ứng dụng

Trang trí, phục hồi, bảo vệ gỗ, kim loại.

Trang trí, bảo vệ tường nhà, nội thất, ngoại thất.

Thời gian khô

Khô lâu (6-8 tiếng, sau 24 giờ mới thi công lớp thứ hai)

Khô rất nhanh, đặc biệt trong môi trường thông thoáng. (4-6 tiếng và có thi công lớp thứ hai ngay)

Độ bám dính

Bám dính cực tốt trên bề mặt kim loại, gỗ, nhưng cần xử lý bề mặt kỹ lưỡng.

Bám dính tốt trên tường, bê tông, dễ thi công, ít yêu cầu xử lý bề mặt.

Khả năng bảo vệ

Chống thấm, kháng vi khuẩn, nấm mốc, chịu được tác động môi trường khắc nghiệt.

Chống thấm, chống bám bẩn, chống nấm mốc, phù hợp với thời tiết đa dạng.

Màu sắc và độ bền màu

Phong phú, bền đẹp, ít phai màu, phù hợp với môi trường ngoài trời.

Đa dạng, bền màu, có nhiều mức độ bóng (bóng, mờ, bán bóng).

Mùi và tính an toàn

Có mùi mạnh, chứa dung môi, ít thân thiện với môi trường, cần thông thoáng khi thi công.

Ít mùi, thân thiện với môi trường, an toàn cho sức khỏe.

Dễ thi công

Cần kỹ thuật, dụng cụ phù hợp, khó vệ sinh sau khi sơn.

Dễ thi công, dễ lau chùi, vệ sinh dụng cụ bằng nước.

Giá thành

Thường cao hơn do yêu cầu kỹ thuật và vật liệu.

Thường thấp hơn, phù hợp với nhiều phân khúc.

Thân thiện môi trường

Ít thân thiện hơn do chứa dung môi hữu cơ.

Thân thiện hơn, ít chất độc hại, phù hợp với tiêu chuẩn xanh.

Dấu hiệu phân biệt sơn nước và sơn dầu đơn giản nhất

Có thể thấy, sơn dầu và sơn nước khác biệt nhau hoàn toàn về thành phần, ứng dụng. Tuy nhiên, nếu chỉ thông qua mùi và đặc điểm bên ngoài, bạn có thể so sánh sơn nước và sơn dầu được không?

Bạn hoàn toàn có thể nhận ra đâu là sơn dầu, đâu là sơn nước chỉ với một vài đặc điểm sau:

  • Sơn dầu thường có mùi mạnh, hắc (giống xăng hoặc dầu), cần pha bằng dung môi (thinner, xăng) và không tan trong nước. 
  • Sơn nước có mùi nhẹ hoặc gần như không mùi, có thể pha loãng bằng nước và rửa dụng cụ bằng nước sạch. 

Bạn cũng có thể nhỏ nước lên bề mặt sơn để thử. Nếu nước tạo giọt và không thấm là sơn dầu. Nếu nước lan ra hoặc thấm nhẹ thì đó là sơn nước.

Sơn dầu thường có mùi mạnh hơn sơn nước

Nên chọn sơn dầu hay sơn nước?

Việc chọn sơn dầu hay sơn nước phụ thuộc vào mục đích sử dụng, bề mặt cần sơn, điều kiện môi trường và ưu tiên cá nhân. Sau đây là một số kinh nghiệm chọn sơn hữu ích mà bạn có thể áp dụng:

Sơn dầu thường phù hợp với bề mặt kim loại (sắt thép, cửa cổng, lan can) và gỗ (cửa gỗ, đồ nội thất). Đây đều là những bề mặt cần bảo vệ lâu dài, chống thấm, chống ăn mòn, đặc biệt ở môi trường ngoài trời hoặc khắc nghiệt (nắng, mưa, độ ẩm cao). Tuy nhiên, sơn dầu thường có mùi mạnh, thi công phức tạp. Vì vậy, đòi hỏi phải đảm bảo thoáng khí khi thi công, đồng thời được thực hiện bởi người có chuyên môn.

Đối với sơn nước, thường phù hợp với tường, trần nhà, bê tông, thạch cao (nội thất và ngoại thất). Mục đích chính khi sử dụng sơn nước là trang trí nhà ở, văn phòng, hoặc các công trình cần thẩm mỹ cao, dễ thi công, an toàn cho sức khỏe. Mặc dù vậy, độ bền và khả năng chống thấm kém hơn sơn dầu, bề mặt cũng dễ bị bẩn và trầy xước hơn. 

Nên chọn sơn nước cho nội thất

Tóm lại, việc lựa chọn giữa sơn dầu và sơn nước phụ thuộc vào bề mặt, mục đích sử dụng và điều kiện môi trường. Hãy cân nhắc kỹ nhu cầu thực tế, tham khảo ý kiến chuyên gia và chọn sản phẩm chất lượng từ các thương hiệu uy tín để đảm bảo hiệu quả lâu dài và vẻ đẹp hoàn hảo cho công trình của bạn.